Milletvekili se?imleri i?in bu Pazar sand?k ba??na gidecek Kazak halk?, ?lkenin art?k ?ok partili sisteme ge?me zaman? geldi?ini d???n?yor. Yap?lan son anketlere g?re, y?zde 7 olan ?lke baraj?n? halen iktidarda olan Nur Otan Partisi'nden ba?ka Demokrat Ak Jol ve Kazakistan Kom?nist Halk Partisi de ge?iyor. se?im sonu?lar? da e?er anket sonu?lar?na paralel ?ekilde ??karsa, ?n?m?zdeki d?nem Kazakistan'da yeni bir siyasi s?recin ba?lang?c? olacak. B?ylece ilk kez Kazakistan'da ?ok partili bir d?neme ge?ilmi? olacak. se?imlerin demokratik bir ortamda yap?laca?? garantisini veren iktidar, se?im sonu?lar?na herkesin sayg? duymas? gerekti?ini s?yl?yor.
3 PART? BARAJI A?IYOR Kazakistan Sosyal ve Siyasal Ara?t?rmalar Enstit?s? taraf?ndan yap?lan son anket sonu?lar?na g?re, se?ime kat?lan 7 partiden 3'? ?lke baraj?n? ge?iyor. Bin 500 ki?i ?zerinde yap?lan ankette vatanda?lara: "Bug?n se?im olsa Oyunuzu hangi partiye verirsiniz." sorusu y?neltildi. Bu soruya vatanda?lar?n?n y?zde 80'ni iktidar partisi derken; ankete kat?lanlar?n y?zde 7.3'? Demokrat AK Jol Partisi, y?zde 7.1'i ise Kazakistan Kom?nist Halk Partisi'ne oy verece?ini ifade etti.
SE??MLERDEN BEKLENT? ?OK; FAVOR? TEK
?ktidar partisi Nur Otan'n?n se?imde y?zde 80 oran?nda oy almas? bekleniyor. Uzmanlar, halk?n se?imlerden beklentisinin y?ksek oldu?unu, se?imler sonras? olu?acak siyasi tablonun Kazakistan'?n gelece?i i?in yeni bir d?nem olaca?? g?r???nde.
Se?imler ile ilgili olarak Cihan Haber Ajans? (Cihan)'na a??klamalarda bulunan Siyaset Bilimcisi Yermek Sahariyev, bu sefer se?imlerin ?ncekilerden ?ok daha farkl? olaca?? g?r???nde. Kazakistan'?n ilk kez ?ok partili sistemle tan??aca??n?n alt?n? ?izen Yermek Sahariyev, bu sisteme Kazak halk?ndan ziyade Kazak siyaset?ilerinin haz?r olmas? gerekti?ini vurgulad?. Kazakistan'?n hukuk devleti olma yolunda ?ok partili sisteme ge?mesi gerekti?ini dile getiren Sahariyev, se?imlerin demokratik bir ortamda ge?mesi temennisinde bulundu. Tek parti meclislerin Sovyetler d?neminden kalma bir gelenek oldu?unu hat?rlatan Kazak Siyaset Bilimcisi Sahariyev s?zlerine ??yle devam etti: "Sovyetler Birli?i da??lal? 20 y?l oldu. Fakat Orta Asya ?lke liderleri Sovyet sistemini kendileri uygulamaya devam etmekte. E?er ger?ek manada bir hukuk ve demokrasi devleti istiyorsak, ?lkelerin ilk olarak ?ok partili hayata ge?meleri gerekmekte." Gazeteci ve yazar Yertay Aygalio?lu ise yapt??? a??klamada halk?n se?imlerden beklentisinin y?ksek oldu?unu, ancak herhangi bir s?rprizin ya?anmayaca??n? s?yledi.
Se?imlerin favorisinin Nur Otan Partisi oldu?unu ifade eden Aygalio?lu da se?imlerin Kazakistan demokrasisi i?in iyi bir s?nav olaca??n? belirtti. Halk? oy kullanmaya ?a??ran Aygalio?lu, Kazakistan'?n art?k ?ok partili hayata ge?mesi i?in gerekli ?artlar?n olu?tu?unu ifade etti. Kazak gazeteci, ?ok partili bir meclisin, ?lke sorunlar?n? demokratik zeminde tart???larak daha sa?l?kl? ??zebilece?ini ifade etti. ?nceki se?imlerin demokratik olmas? a??s?ndan halk taraf?ndan inand?r?c? olmad???n? da s?zlerine ekleyen Yertay Aygalio?lu, bu se?imlerin bu olguyu de?i?tirmesi a??s?ndan da b?y?k ?nem arz etti?ini vurgulad?.
SE??MLER? ???N B?N 500 YABANCI G?ZLEMC? AKRED?TE OLDU
Pazar g?nk? se?imler i?in yakla??k bin 500 yabanc? g?zlemcinin akredite oldu?unu ifade eden Kazak yetkililer, g?zlemcilerin AG?T ba?ta olmak ?zere BM, BDT, T?rk Dili Konu?an ?lkeler ??birli?i Konseyi ve ?anghay ??birli?i ?rg?t?'nden (???) oldu?unu belirtiler.
Kazakistan D??i?leri Bakanl??? S?zc?s? Altay Abibulayev yapt??? a??klamada se?imleri 789 uluslararas? g?zlemcinin yan? s?ra, 308 AG?T temsilcisinin, 206 BDT temsilcisinin, 9 T?rk Dili Konu?an ?lkeler ??birli?i Konseyi Temsilcisinin, 10 T?RKPA Temsilcisinin ve 29 ?lkeden 126 g?zlemcinin se?imleri takip etmek ?zere Pazar g?n? Kazakistan'da olaca??n? s?yledi.
Kazakistan bir?ok ?lkede ise vatanda?lar?n?n oy kullanmalar? i?in sand?k kuracak.
S?YAS? PART?LER
1. DEMOKRAT?K HALK PART?S? NUR OTAN: 1999 y?l?nda kurulan partinin ba?kanl???n? Kazakistan Cumhurba?kan? Nursultan Nazarbayev yap?yor. ?lke uzun s?redir tek bu parti taraf?ndan y?netilmektedir. Meclisinin tamam? Nur Otan Partisi milletvekillerinden olu?makta. ?lkenin en g??l? partisi olan Nur Otan'?n, Jas Otan ad? alt?nda gen?lik kollar? faaliyet g?stermekte.
2. KAZAK?STAN DEMOKRAT AK JOL PART?S?: (Ak Yol) iktidarda bulunan Nur Otan Partisi'nden sonra en g??l? parti. 3 Nisan 2002 y?l?nda siyaset hayat?na ba?layan partinin ba?kanl???n? Azat Perua?ev yap?yor. Kazakistan Merkez se?im Komisyonuna g?re partiye kay?tl? 175 bin 862 ?ye bulunmakta. 2007 y?l?nda yap?lan parlamento se?imlerinde parti y?zde 3.9 oy ald?.
3. KAZAK?STAN KOM?N?ST HALK PART?S?: 27 A?ustos 1998 y?l?nda siyasi hayat?na ba?layan partinin ba?kanl???n? Gaziz Aldamjarov yapmakta. 2007 y?l?nda yap?lan se?imlerde y?zde 2 oran?nda oy alan partinin Kazakistan Merkez se?im Komisyonu kay?tlar?na g?re 54 bin 246 ?yesi bulunmakta. Parti'nin vadeleri aras?nda;sosyal adalet, ?zg?rl?k, teknolojik ilerleme ve bilimsel sosyalizm bulunuyor.
4. ADALET VE DEMOKRAS? PART?S?: 14 Haziran 2004 tarihinde kurulan partinin ba?kanl???n? Maksut Narikbayev yapmakta. Kazakistan Merkez se?im Komisyonu verilerine g?re partiye kay?tl? ?ye say?s? 70 bin ki?i. Ba?kent Astana ve finans merkezi Almat? olmak ?zere ?lkenin bir?ok b?lgesinde ?ubeleri bulunmakta. Parti misyon olarak ?lkede demokrasiyi ve sivil toplum kurulu?lar?n? geli?tirmeyi kendisine ama? olarak belirlemi? durumda.
5. KAZAK?STAN DEMOKRAT AZAT PART?S?: 29 Nisan 2005 y?l?nda kurulan partinin Jarmahan Tuyakbay ve Bolat Abilov olmak ?zere iki e? ba?kan? bulunmakta. Genel Sekreterli?ini Amirjan Kosanov'un yapt??? parti, ?lkede demokrasi, laik, hukuk ve sosyal bir devlet in?a ederek; ?effaf bir toplum olu?turmay? vaat ediyor.
6. KAZAK?STAN PATR?OT PART?S?: 4 A?ustos 2000 tarihinde kurulan partinin ba?kanl???n? Gani Kas?mov yapmakta. Partinin ?ncelikli amac? ise demokrasiyi geli?tirmek, kaliteli ya?am olu?turmak ve halk sa?l???n? ?n planda tutmak. Kazakistan Merkez se?im Komisyonu verilerine g?re partiye kay?tl? 172 bin ?ye bulunmakta.
7. KAZAK?STAN SOSYAL DEMOKRAT PART?S?: Kazakistan siyasi tarihine 1 Mart 2002 y?l?nda merhaba diyen partinin ba?kanl???n? Gani Kaliyev yapmakta. Kazakistan Merkez se?im Komisyonu verilerine g?re partiye kay?tl? 61 bin 43 ki?i bulunmakta. Partinin en ?nemli misyonu tar?m sekt?r?n? canland?rarak geni? topraklara sahip ?lkenin d?nya tar?m?nda s?z sahibi olmas?n? ama?lamak.
KAZAK?STAN MECL?S?'N?N YAPISI Kazakistan Parlamentosu Meclis ve Senato olmak ?zere iki kanattan olu?uyor. Mecliste 108 milletvekili bulunurken, Senatoda 47 senat?r g?rev yap?yor. Senat?rlerden 15'ini Cumhurba?kan? se?erken, 32'sini ise ?ehir il milletvekilleri se?mekte.
Halen Kazakistan meclisinde 8 farkl? milletten milletvekili bulunmakta. Mecliste; 82 Kazak, 17 Rus, 2 Alman, 1 Beyaz Rusya, 1 Bulgar, 1 Kore, 1 Uygur, 1 Ukrayna ve 1 de ?zbek as?ll? milletvekilleri g?rev yapmakta. (Cihan Haber Ajans?) 13.01.2012 11:51 [3264343]
yakamoz03
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder